Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısmı Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, haberlerde kullanılan olumsuz lisanın başka bağımlıları tedavi olmaktan uzaklaştırdığını söyledi.
Samsun Sağlık İl Müdürlüğü, Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti ortasındaki iş birliğinde basın mensuplarına yönelik “Bağımlılıkla Çabada Basının Rolü” başlıklı program düzenlendi. Çok sayıda gazetecinin katıldığı programda OMÜ İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısmı Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz tarafından uyuşturucu ve bağımlılık haberlerinde yapılan yanlışlar ve yapılması gerekenler hakkında bir sunum gerçekleştirildi.
“Bağımlılar yargılanmamak için saklanıyorlar”
Haberlerde kullanılan lisan ve üslup nedeniyle izleyen başka bağımlıların tedaviye gitme noktasında çekingenlik gösterdiğini tabir eden Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, “Bağımlılıkla ilgili haber lisanında hangi konulara dikkat edilmesi gerekiyor onları anlatacağım. Aslında haber lisanı deyip geçiyoruz ancak bu haber lisanı epey değerli. Zira bir manada dünyayı şekillendiriyor bunlar. Haberde kullandığımız sözler, tabirler damgalayıcı olabiliyor, ayrıştırıcı olabiliyor ve insanların bununla gayret etme noktasında işini zorlaştırıcı olabiliyor. Örneğin; aslında ‘uyuşturucu bağımlısı’ demek bir ayrıştırıcı söz. Onun yerine işte ‘madde kullanımı bozukluğu olan kişi’ tabirini kullanmamız daha mantıklı olur. Esrarkeş, Eroinman üzere sözler epeyce yargılayıcı, insanların yardım aramasını daha zorlaştırıcı bir yere gidiyor olabilir. Bu nedenle bu tabirlere dikkat etmemiz gerekiyor. Haber
“Bağımlılık, tedavi edilebilir bir hastalıktır ve bu vurgulanmalı”
Bağımlılığın tedavisinin olduğuna değinen Hasret Delal Abanoz, “Haber lisanının daha birleştirici olması gerekir. Bağımlılık aslında tedavi edilebilir bir hastalık. Bunlar bir ferdî eksiklik ya da bir kusur olarak veriliyor birden fazla vakit. Ekseriyetle zati bağımlılıkla ilgili haberler kabahatle ilişkilendiriliyor. Bir bağımlı annesini öldürdü, bağımlı soygun yaptı, bağımlı uyuşturucu kullandı, birine ziyan verdi ya da kendine ziyan verdi üzere kabahatlerle ilişkilendiriliyor. Onları topluma kazandırmak, o bağımlılığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu vurgulamak gerekiyor. Bağımlılığın muhakkak sebepleri var. Bu ferdî kusur değil, ahlaki bir kusur değil, çeşitli sebepleri var bağımlılığın. Hasebiyle tedavi edilebilir bir hastalık. Aslında bir obeziteyi nasıl bir hastalık olarak sunuyorsak bağımlılığı da haberlerde tedavi edilebilir bir hastalık olarak sunmamız gerekiyor” diye konuştu.
“Haberlere tedavi yollarını ve tedaviye yönlendirici kaynakları eklememiz gerekiyor”
Haberlerde uyuşturucunun başka hatalarla bağdaştırılmasından öte tedaviye yönlendirici kaynaklara yönelimin vurgulanması gerektiğini belirten Abanoz, şunları söyledi:
“Bu ferdî bir tercih değil. Daha çok bu türlü hata sayfalarında, polis haberlerinde görüyoruz bağımlılıkla ilgili haberleri. Lakin bunlar bir sıhhat sorunu aslında. Bunu bu biçimde sunduğumuz vakit aslında bu türlü yani bunu gerçek bir halde sunduğumuz vakit insanların da yardım araması, tedavi olması, topluma kazanması daha olası oluyor. Bu ferdî bir sorun değil, yalnızca ferdi bir sorun değil. Aileyi, çevreyi ve toplumun genelini etkiliyor. Çeşitli farklı sonuçları olabiliyor. O yüzden çok kıymetli bir sorun aslında. Habercilere olarak da biz lisanımızı değiştirerek, kullandığımız lisana dikkat ederek, yargılayıcı olmadan daha bu türlü insanı öne çıkaran bir formda olayları haberleştirirsek, tedavinin nasıl olduğuna, tedavinin olabileceğine dikkat çekmek gerekiyor. Bu bahse çalışırken birtakım haberler gördüm. İşte ‘tedavi bahtı çok düşük’, ’10 bağımlıdan yalnızca 3’ü tedavi olabiliyor’ üzere daha bu türlü olumsuz, tedavinin olmayacağına dair bildiriler veriliyor. Aslında bu türlü bir durum yok. Bu tedavi edilebilir bir hastalık. Bunu vurgulamamız gerekiyor. Haberlere tedavi prosedürlerini ve tedaviye yönlendirici kaynakları eklememiz gerekiyor. Yeşilay’ı, 191 Uyuşturucu Çizgisi üzere kurumları da vurgulamak gerekiyor. Böylelikle olumlu sonuçlar alabiliriz diye düşünüyorum.”
Programda ayrıca İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sıhhati Hizmetleri Lideri Dr. Hatice Öz ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti Lideri Yusuf Ziya Çakır, iştirakçilere teşekkür etti. – SAMSUN
About The Author
More Stories
Samsun’da Motosiklet Yayaya Çarptı: Bir Yaralı
Ordu’da Bacanaklar Ortasında Tartışma Kanlı Bitti: İki Kardeş Hayatını Kaybetti
Samsun’da Silahlı Akın: Zanlı Kız Arkadaşının Konutunda Yakalandı